SPOR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TAHKİM KURULU
Spor Genel Müdürlüğü Tahkim Kurulu
Sporun tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de çok hızlı bir şekilde gelişmesi ile her bir spor dalı ile ilgili faaliyetlerin ulusal ve uluslararası kurallara göre yürütülmesi, gelişmesinin sağlanması, sporcu sağlığı ile ilgili konularda gerekli önlemlerin alınması, bu yönde teşkilatlanması sonucunda özel hukuk hükümlerine tabi spor federasyonları kurulmuş, federasyonların da kurulması ile ekonomik anlamda genişleyen ve aslında bir endüstri haline gelen sporda yaşanan uyuşmazlıkların çözüme bağlanması için genel hukuk sistemlerinin dışında, özel bir spor hukuku alanına ihtiyaç duyulmuştur.
Bu kapsamda, ülkemizde futbolda yaşanan uyuşmazlıkların çözümü için 5894 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve görevleri Hakkında Kanun’ a göre Türkiye Futbol Federasyonu Tahkim Kurulu, futbol dışındaki tüm spor dallarında ortaya çıkan uyuşmazlıkların çözümü için ise 3289 Sayılı Spor Genel Müdürlüğü’ nün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’ a Spor Genel Müdürlüğü Tahkim Kurulu kurulmuştur.
Tahkim Kurulu'nun Oluşumu
Dayanağını Anayasa’ nın 59. maddesinden alan ve 3289 sayılı Kanun’ a göre kurulan Tahkim Kurulu, üyelerinin beşi hukukçu, ikisi ise spor alanında bilimsel çalışmalar yapmış veya sporda idareci teknik, adam ve benzeri görevlerde bulunmuş kariyer sahibi kişilerden olmak üzere yedi asıl yedi yedek üyeden oluşmaktadır. Üyeler Spor Genel Müdürü’ nün teklifi ve Gençlik ve Spor Bakanı’ nın onayı ile dört yıl için görevlendirilmekle, usulüne uygun olarak yapılan görevlendirme sonrasında üyeler istifa etmedikçe veya çekilmiş sayılmadıkça yerine birinin görevlendirilmesi mümkün olmamaktadır. Tahkim Kurulu üyelerinin yeniden seçilmesi hususunda aksine bir düzenleme bulunmadığından, üyelerin yeniden seçilmesi mümkündür.
Tahkim Kurulu'nun Görevleri
Spor Genel Müdürlüğü bünyesinde faaliyet gösteren Tahkim Kurulu 3289 sayılı Kanunun Ek-9 uncu maddesi hükümlerine göre kurulan bağımsız spor federasyonları ile ilgili hususlarda görevli olup, Kurulun Futbol Federasyonu tarafından verilen kararlarla ilgili herhangi bir yetkisi bulunmamaktadır.Diğer bir taraftan, Kurul’ un hangi konularda görevli olduğuna ilişkin olarak 3289 Sayılı Kanun’ un Ek-9.maddesinin 8 ve 9.maddesi ile düzenleme yapıldığı gibi Spor Tahkim Kurulu’ nun görev ve yetki ve sorumlulukları ile çalışma usul ve esaslarını düzenleyen ve 08.01.2012 tarihli, 28187 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Tahkim Kurulu Yönetmeliği’ nin 5.maddesinde Kurul’ un hangi konularda görev ve yetkili olduğu açıkça düzenlenmiştir.
Tüm bu yasal düzenlemeler birlikte değerlendirildiğinde Spor Tahkim Kurulu’ nun görevlerinin:
- Federasyonlar ile Kulüpler, sporcular, hakemler, teknik direktör ve antrenörler arasındaki; Kulüpler ile teknik direktörler, antrenörler ve sporcular arasındaki, Kulüplerle kulüpler arasındaki çıkacak uyuşmazlıkları çözmek,
- Federasyonlar tarafından verilen kararlar ile federasyonların ceza kurulu ve disiplin kurulunun kararlarına karşı yapılan itirazı incelemek,
- Federasyonlarlafederasyonlar veya Genel Müdürlükle Federasyonlar arasında çıkacak ihtilafla ilgili kendi üyeleri arasından bir başkan belirlemek, Genel Müdürlük ve Federasyon temsilcisinden oluşan bir komisyon kurmak ve bu komisyonun kararlarını denetlemek,
- Federasyon Başkanı, Federasyon (Yedekler de dahil) Yönetim Kurulu,8 Federasyon Disiplin Kurulu başkan ve üyelerinin spor ahlakına ve spor disiplinine aykırı davranışları nedeniyle Bakan tarafından Spor Genel Müdürlüğü Merkez Ceza Kurulu’na sevkedilmeleri üzerine, bu Kurul tarafından verilen kararları itirazen incelemek,
- Gençlik ve Spor Bakanının istemi üzerine toplanacak Federasyon Olağanüstü Genel Kurulu’nu yapacak 3 kişilik komisyonu belirlemek ve bu komisyonca verilen kararları denetlemek,
- Genel Kurulunu süresinde yapmayan federasyonların genel kurulunu 60 gün içerisinde yapacak 3 kişilik komisyonu oluşturmak ve bu komisyonca verilen kararları denetlemek,
olduğu açıkça görülmektedir.
Bu kapsamda, Tahkim Kurulu vermiş olduğu bir kararıile;
“…İl Ceza Kurulu’ nun 11.02.2018 tarih ve 2018/2 sayılı kararı ile Spor Genel Müdürlüğü Amatör Spor Dalları Ceza Yönetmeliği’ nin 47.maddesine göre takdirden her sporcu için de ayrı ayrı 1 yıl hak mahrumiyeti cezası ile cezalandırılmasına karar verilmiş olup, bu karara karşı ….Spor Klubü Başkanı …… tarafından 23.01.2018 tarihli dilekçesi ile Kurulumuz itirazda bulunması nedeniyle dosya ele alınıp incelendi.
Dosyada bulunan bilgi, belgeler, ilgili mevzuat hükümleri birlikte ele alınıp değerlendirildiğinde;
Spor Genel Müdürlüğü Tahkim Kurulu Yönetmeliği’ nin Amaç ve Kapsam başlıklı 1.maddesinde belirtilen ‘Bu yönetmeliğin amacı, spor federasyonlarının iş ve işleyişleri ile ilgili olarak federasyon ile kulüpler, sporcular, hakemler, teknik direktör ve antrenörler, kulüpler ile teknik direktörler, antrenörler ve sporcular; kulüpler ile kulüpler arasında çıkacak ihtilaflar arasında çıkacak ihtilaflar hakkında federasyon yönetim kurulunca verilecek kararlar ile disiplin veya ceza kurulu kararlarını ilgililerin itirazı üzerine inceleyip kesin karara bağlamak üzere oluşturulan Kurul’ un görev, yetki ve sorumlulukları ile çalışma ve usul ve esaslarını düzenlemektir.’ denilmesi karşısında ortada Federasyonun bir faaliyeti bulunmadığından konunun Tahkim Kurulu’ nun görev alanına girmemesi nedeni ile Kurulumuz tarafından karar verilmesine yer olmadığına, ilgisi nedeni ile dosyanın Spor Genel Müdürlük Ceza Kurulu’ na gönderilmesine, ….”
şeklindehüküm kurmuştur.
Tahkim Kuruluna Başvuru
İlgililerin, Spor Genel Müdürlüğü Tahkim Kurulu’ nakararın kendilerine bildirilmesinden itibaren 10 gün içinde başvuru yaparak karar vermesini istemesi mümkündür. Ancak, şu hususun önemle belirtilmesi gerekmektedir. Federasyon tarafından tesis edilen işlemin disiplin kurulu tarafından verilen bir işlem olması halinde bu işlem için doğrudan Tahkim Kurulu’na başvurulması mümkün iken, tesis edilen işlemin Federasyonun MHK, Teknik Kurul gibi Disiplin Kurulu dışındaki diğer organları tarafından verilen hükmen mağlubiyet, sporcu lisans veya tescili ile ilgili ve sair kararlar olmasıhalinde, öncelikle bu kararlarla ilgili Federasyon Yönetim Kurulu’na başvurulması, daha sonra Federasyon Yönetim Kurulu kararlarına karşı Tahkim Kurulu’na başvuru yapılması gerekmektedir.
Başvuru Yapabilecek Kimseler
Spor Genel Müdürlüğü Tahkim Kurulu Yönetmeliği’ nin 8/1. maddesinde ilgili kişiler ile kulüp başkanları veya yetkili kılınan idarecilerin Tahkim Kurulu’ na başvurabileceği açıkça düzenlenmiştir. Bu hükümde bahsi geçen ilgili kişilerden Federasyon’un yetkili kurulları tarafından yapılan işlem, karar veya eylem sonucu hakkı ihlal olan, yapılan işlemin kendisini ilgilendirdiği kimseler ile bu kimsenin eylemi sonucu mağdur olan kişilerin anlaşılması gerekmektedir.
Örneğin, bir basketbol maçı sırasında bir oyuncunun diğerine hakaret etmesi ve hakaret eden oyuncuya ceza verilmesi halinde, hem ceza verilen kimsenin hem de kendisine hakaret edilen kimsenin Tahkim Kuruluna başvurma hakkı bulunmaktadır. Yine, kulüp başkanları ile kulüp adına yetkili kılınan idarecilerin de hem sahakapatma, kendisinin genel kurulda delege gösterilmemesi gibi doğrudan kendilerini ve kulübü ilgilendiren konularda, hem de oyuncuları ile ilgili yapılan işlemlerde Tahkim Kurulu’na başvurmaları mümkündür.
Aynı şekilde Federasyon başkanlarının da, kendi görev alanları ile ilgili Federasyon Kurulları tarafından verilen kararlara ve yapılan işlemlere karşı Tahkim Kuruluna başvurma hakkı bulunmaktadır. Hükümde düzenlenen kişiler tarafından yapılan başvuruların bir dilekçe doğrudan Kurula verilmesi mümkün olduğu gibi, iadeli taahhütlü posta yolu ile de gönderilmesi mümkün olup, başvuruların Tahkim Kurulu’ nateslimi veya postaya veriliş tarihi başvuru tarihi olarak kabul edilmektedir.
Başvuru Süresi
Spor Genel Müdürlüğü Tahkim Kurulu’na başvuru süresi Yönetmeliğin 8/4. maddesinde on gün olarak belirlenmiş olup, bu on günlük süre, federasyon yönetim kurulu kararı ile disiplin veya ceza kurulu kararının ilgiye yazılı bildirimini takip eden günden itibaren başlayacaktır. Bu durumda, federasyon yönetim kurulu ile disiplin veya ceza kurulu kararları, ilgiliye yazılı olarak bildirilmediği sürece bu süre başlamayacaktır. Yine, söz konusu sürenin kısa karar ile başlaması mümkün olmayıp, ancak Federasyon tarafından gerekçeli kararın yazılıp ilgili kişiye bildirilmesi ile bu süre başlayacaktır. Hükümde belirtilen 10 günlük süre geçtikten sonra yapılan başvurular Spor Genel Müdürlüğü Tahkim Kurulu tarafından süre yönünden reddedilecektir.
Başvuru Harcı
Spor genel Müdürlüğü Tahkim Kurulu Yönetmeliği’ nin9/2. maddesine göre sporcular için (2000) gösterge, diğer başvurularda ise (4000) gösterge rakamının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımı sonucu bulunan tutar üzerinden bir başvuru harcının Spor Genel Müdürlüğü’ nün banka hesabına yatırılması gerekmektedir. Spor Genel Müdürlüğü Tahkim Kurulu’na başvuru sahibi başvuru ücretini peşin olarak yatırmak ve makbuzunu başvuru dilekçesine eklemek zorundadır.
Ancak, başvuru sahibi dilekçe ile başvurmasına karşın, başvuru ücretini ödememiş ise, ödeme yapıp makbuzunu ibraz edinceye kadar dilekçesi işleme konulamayacak olup, başvurunun yapılmış sayıldığı tarihten itibaren beş gün içerisinde başvuru sahibi başvuru ücretini yatırıp aynı sürede makbuzunu ibraz etmediği takdirde başvuru yapılmamış sayılacaktır.
Sözlü Savunma Talebi
İlgililerin Spor Tahkim Kurulu’ na sözlü savunma talepli olarak da başvurması mümkündür. Sözlü savunma talep edilmesi halinde Kurul resen sözlü savunmaya gerek olmaksızın karar verebileceği gibi, sözlü savunma talep edilmemiş olan bir dosyada gerekli görmesi halinde resen de tarafları duruşmaya çağırabilecektir.
Başvurunun Etkisi
Spor Genel Müdürlüğü Tahkim Kuruluna başvurulması, verilen kararın icra ve infazını durdurmayacaktır. Ancak, Kurul ivedi ve gecikmesinde sakınca bulunan durumlarda ve itiraz konusu kararda hukuka açıkça aykırılık bulunması halinde ilgilinin talepte bulunması koşuluyla, başvuru veya ve yargılamanın seyrini dikkate alarak, icra veya infazın durdurulmasına karar verebilecektir. Kurulun, haklı ve zorunlu nedenlerin bulunması halinde ihtilafla doğrudan ilgili konularda herhangi bir başvuru olmadan da, kendiliğinden icra ve infazın durdurulması kararı verebilmesi mümkündür.
Tahkim Kurulu'na Yapılan Başvurunun İncelenmesi
Spor Genel Müdürlüğü Tahkim Kurulu kendisine intikal eden dilekçeleri, dosya kabul defterine takvim senesine göre vereceği esas numarası karşılığındaki haneye, davacısı, davalısı, davanın konusu, kararın kabul, ret veya mercii atlaması gibi açıklamalar ile kaydedecektir. Yapılan başvurular, Kurul tarafından kayıt sırasına göre ve varsa ivedilik durumları da dikkate alınarak, incelenmekle, başkanın uygun görmesi halinde bir üye dosyayı; görev, merci atlanması, ehliyet, menfaat, süre aşımı konularında ve esastan inceleyerek görüşünü en geç beş gün içinde bildirecektir. Yapılan inceleme sonucu başvuruda biçimsel eksiklikler bulunması halinde, dilekçe, noksanlıkların tamamlanması için iade olunmakla, bu işlemi izleyen beş gün içinde iadenin gereği yerine getirilmediği takdirde ise, başvuru veya başvurular reddedilecektir.
Yapılan incelemede Kurul, merci atlandığını görür ise dilekçeyi gerekli işlem için ilgili yere gönderecek ve başvuru sahibine de bildirimde bulunacaktır. Örneğin, federasyonun bir kurulu tarafından bir karar verildiğinde, bu karara karşı öncelikle Federasyon Yönetim Kuruluna başvurulması gerekir, bu şekilde bir başvuru olmadan ilgili doğrudan Spor Genel Müdürlüğü Tahkim Kurulu’na başvuruda bulunmuş ise, dosya Yönetim Kurulu tarafından bir karar verilmesi ve bu karara itiraz olması halinde dosyanın Kurula gönderilmesi için Federasyon’a gönderilecektir.
İlk incelemede herhangi bir aykırılık görülmemesi veya biçimsel eksikliklerin giderilmesi halinde, dilekçe, karşı tarafa ve ihbarı gerekli görülen diğer kişilere gönderilmektedir. Karşı taraf kendisine gelen dilekçe ile ilgili olarak dilekçenin kendisine tebliğinden itibaren en geç 10 gün içinde cevap dilekçesini vermek zorundadır. Dilekçede, maddî ve hukukî açıklamalar ile deliller ve talepler yer alabilir ve varsa ilgili belgelerin de eklenmesi gerekmektedir. Karşı taraftan gelen dilekçelerin, yeni delil içermesi halinde ise, bu husus başvurana bildirilmesi gerekmektedir. Bu hususun bildirilmemesi savunma hakkının kısıtlanması niteliğinde sayılacaktır.
Tamamlanan dosya, varsa üyenin düşüncesi veya bilirkişi raporu ile birlikte Kurula sevk edilmekle, Kurul, incelemesini evrak üzerinde yapmaktadır. Ancak, gerek görürse, bilgi ve belge istenmesine, başkaca inceleme işlemlerinin yapılmasına ve dosya kapsamı ile sınırlı kalmak koşuluyla, sözlü açıklamaların dinlenmesine de karar verebilmektedir. Federasyon disiplin veya ceza kurullarının kararlarına karşı yapılan itirazlarda taraf teşekkül ettirilmesi tamamen Kurulun taktirine bağlıdır.
Tahkim Kurulu'nun Karar Vermesi
3289 sayılı Yasanın Ek 9/A maddesinin sekizinci fıkrasına göre Spor Genel Müdürlüğü Tahkim Kurulu kararlarını, kanun, ulusal ve uluslararası federasyonların kuralları, kanunların usule ilişkin hükümleri ile dosya münderecatı, tanık beyanları, bilirkişi incelemesi ve her türlü delile göre adalet ve nasafet esasları dairesinde tesis etmekle yükümlüdür.
Spor Genel Müdürlüğü Tahkim Kurulu zorunlu haller dışında sportif faaliyetlere ilişkin iş ve işlemlerde en geç on iş günü, diğer hususlarda ise en geç üç ay içerisinde kararını vermektedir. Zira,sportif faaliyetler, ivedi işlemler olup, bir maçta olan bir olayın, diğer maça kadar sonuçlanmaması durumunda eylem yaptırımsız kalabilecek veya ona göre puan durumu belirlenip, bu belirlemeye de sonuç bağlanacağından, Tahkim Kurulu tarafından verilen kararların uzun sürede verilmesi halinde sıkıntılı durumlar ortaya çıkabilecektir. Bu nedenle Kanunkoyucu, Tahkim Kurulunun kararlarını ivedi bir şekilde vereceğini hükme bağlamıştır.
Tahkim Kurulu görüşmeleri Başkan yönetiminde olup, inceleme ve değerlendirmelerin sonrasında Kurul üyeleri arasında soyadı sırasına göre oylama yapılmaktadır. Kararlar, toplantıda hazır bulunan üyelerin oy çokluğu ile alınıp, başkan oyunu en son kullanmaktadır. Oyların eşitliği halinde Başkanın oyu belirleyici olacaktır. Oy kullanmak zorunlu olup çekimser kalınamamaktadır. Oy kullanmayan üye toplantıya mazeretsiz olarak katılmamış sayılmaktadır.
Tahkim Kurulu yapmış olduğu inceleme sonucunda itirazın reddine, kabulüne veya itiraz konusu kararın değiştirilerek karara bağlanmasına (düzelterek onanmasına) hükmedebilmektedir.
Kurul tarafından verilen kararlar tıpkı mahkeme kararları gibi mutlaka gerekçeli olmak zorunda olup, varsa muhalefet şerhlerinin de karara eklenmesi gerekmektedir. Ancak, gerekçenin hemen yazılamadığı durumlarda, kısa karar, ilgiliye ve federasyon başkanlığına faks ve internet üzerinden derhal bildirilmekle, federasyon ile ilgililer tarafından uygulanmaya başlanabilecektir. Bu durumda gerekçeli karar daha sonra tebliğ olmaktadır. Tarafların, kararın kendilerine tebliğ tarihinden itibaren on gün içinde verilen karara karşı karar düzeltme yoluna başvurması mümkündür.
Kurul’ un 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun kararların açıklanması, maddî hataların düzeltilmesi veya yargılamanın yenilenmesi halleri dışında aynı konuda tekrar karar vermesi mümkün değildir. Tahkim Kurulu tarafından verilen bu kararlar kesin olup, ilam mahiyetinde sayılmaktadır. Bu kararlara karşı adli veya idari yargıda istinaf, temyiz, karar düzeltme gibi kanun yollarına başvurulamayacağı gibi, bu kararların hukuka aykırı olduğu iddiasıyla tespit, iptal ve tazminat davası açılması da mümkün değildir.
BİZE ULAŞIN
Hukuki Sorularınızı Bize İletebilir siniz.